Ładowarki: na co zwrócić szczególną uwagę?

03. 11. 2023

Różne akumulatory można dziś znaleźć w narzędziach, sprzęcie ogrodniczym, rowerach elektrycznych, hulajnogach, hulajnogach elektrycznych i czterokołowych, a także w szeregu innego sprzętu. Jednocześnie w różnych urządzeniach stosowane są odmienne typy akumulatorów, a każdy z nich ma swoje specyficzne właściwości, które determinują nie tylko jego zastosowanie, ale także sposób ładowania.

Często nie zdajemy sobie sprawy, że ładowanie akumulatora niewłaściwą ładowarką może być bardzo niebezpieczne!

Obecnie powszechnie spotykane są następujące typy akumulatorów:

1. Akumulator kwasowo-ołowiowy: to jeden z najstarszych i najczęściej używanych typów akumulatorów. Wykorzystują elektrolit na bazie kwasu siarkowego i są szeroko stosowane w pojazdach, układach słonecznych, rezerwowych źródłach zasilania i wielu innych zastosowaniach.
2. Bateria litowo-jonowa (Li-Ion): Ten typ baterii jest bardzo popularny ze względu na wysoką gęstość energii i niską wagę. Znajduje zastosowanie w telefonach komórkowych, laptopach, power bankach, samochodach elektrycznych, rowerach elektrycznych, hulajnogach elektrycznych, narzędziach bezprzewodowych i wielu innych urządzeniach.
3. Uszczelnione akumulatory kwasowo-ołowiowe (SLA): są używane w rezerwowych źródłach zasilania i wielu innych urządzeniach.
4. Bateria litowo-polimerowa (LiPo): są popularne w świecie modelarstwa i branży dronów.
5. Bateria NiCd (niklowo-kadmowa): Baterie NiCd, choć nadal w użyciu, coraz częściej ustępują miejsca bardziej nowoczesnym zamiennikom.
6. Akumulator NiMH (niklowo-metalowo-wodorkowy): Akumulatory niklowo-metalowo-wodorkowe są ulepszoną wersją akumulatorów NiCd. Mają większą pojemność i mniej problemów z „efektem pamięci”. Są nadal stosowane w niektórych urządzeniach elektronicznych.

Dlaczego powinniśmy uważać na to, jakiej ładowarki używamy i jakie ryzyko wiąże się z niewłaściwym sparowaniem ładowarek i akumulatorów?

Ładowarki dla określonego typu akumulatora są zaprojektowane tak, aby zapewnić prawidłowe napięcie, prąd i cykl ładowania. Używanie niewłaściwej ładowarki może mieć szereg negatywnych konsekwencji:

1. Przegrzanie i uszkodzenie akumulatora: Jeśli użyjesz ładowarki o zbyt wysokim napięciu lub natężeniu prądu, akumulator może się przegrzać, powodując jego uszkodzenie. Może to prowadzić do utraty pojemności i skrócenia żywotności baterii.
2. Wybuch i pożar: W przypadku akumulatorów litowych, takich jak Li-Ion i LiPo, użycie niewłaściwej ładowarki może zwiększyć ryzyko pożaru, a nawet eksplozji. Akumulatory te mają delikatny skład chemiczny i wymagają określonych metod ładowania.
3. Niska wydajność i żywotność: Niewłaściwe ładowanie może zmniejszyć wydajność baterii i skrócić jej ogólną żywotność.
4. Nieefektywne ładowanie: Używanie niewłaściwej ładowarki może spowodować, że akumulator nie zostanie naładowany do pełnej pojemności, co może skrócić czas pracy urządzenia.

Z podanych powodów oczywiste jest, jak ważne jest użycie odpowiedniego typu ładowarki. Uszkodzenie baterii to nie jest największy problem, natomiast eksplodująca bateria może zagrozić zdrowiu i życiu, dlatego zawsze należy używać właściwej ładowarki.

Akumulatory kwasowo-ołowiowe w samochodach i motocyklach można ładować zwykłymi ładowarkami samochodowymi. Nowoczesne ładowarki często potrafią rozpoznać pojemność i napięcie podłączonego akumulatora i odpowiednio wybrać najodpowiedniejszy tryb ładowania.

W przypadku akumulatorów Li-Ion i LiPo należy jednak zachować szczególną ostrożność. Baterie te dostarczane są najczęściej jako wyposażenie konkretnej maszyny lub urządzenia wraz z ładowarką. Jeśli zgubisz lub uszkodzisz ładowarkę, nigdy nie próbuj jej wymieniać na inną. Choć większość akumulatorów litowych wyposażona jest w zintegrowany system BMS, który kontroluje ładowanie, rozładowywanie, a także monitoruje temperaturę ogniw, to może on poprawnie działać tylko z konkretną ładowarką. Jeśli nie chcesz ryzykować pożaru lub eksplozji akumulatora, zawsze używaj akumulatora dostarczonego lub zalecanego przez producenta akumulatora.

Chociaż liczba akumulatorów NiCd i NiMH spada, nadal możemy je spotkać. Najczęściej sprzedawane są jako akumulatory AA lub AAA, jako alternatywa dla baterii jednorazowych. Ładowarki do tego typu można wówczas kupić na rynku. Niektóre ładowarki wyposażone są w możliwość przełączania trybu ładowania ogniw NiCd lub NiMH.

Każdy rodzaj akumulatora ma ograniczoną żywotność, więc nawet przy najlepszym traktowaniu akumulatora nadejdzie moment, w którym nie będzie można go już efektywnie używać. Nigdy jednak nie próbuj demontować akumulatora. Akumulatory mogą zawierać niebezpieczne chemikalia, a ogniwa litowe mogą się zapalić lub eksplodować.

Zużytych baterii nie należy wyrzucać do śmieci, należy je zawsze oddać do recyklingu.